پزشكي
و دندانپزشکان، جهت از بین بردن درد و درمان سایر ب
یماریها، مورد استفاده
قرار میگیرد. طب سوزنی جهت کنترل تهوع، استفراغ و کنترل درد دندان نیز
موثر است و حدس زده میشود در کنترل سایر دردها نیز موثر باشد. از طرفی
در درمان فلجها، اختلالات حسی و حرکتی، افسردگی، بیخوابی و اختلالات
تنفسی از جمله آسم نیز موثر بوده است.
مطالعات تحت بالینی نیز ثابت کرده است که طب سوزنی در موارد فوق بسیار
اثربخش است اما این مطالعات قادر نیستند مکانیسم اثر طب سوزنی را براساس
شیوه طب رایج توضیح دهند.
حدس زده میشود که طب سوزنی اثر خود را توسط هدایت سیگنال الکترو
مغناطیسی در مقیاسی بالاتر از حد طبیعی، اعمال میکند و ازین طریق، موجب
ایجاد واکنش شیمیائی نظیر آزاد شدن اندورفینها و فعالشدن سلولهای سیستم
ایمنی گردیده و کاهش درد را موجب میشود.
علاوه براین، مطالعات نشان میدهد که طب سوزنی از طریق تغییر در آزاد شدن
نوروترانسمیترها و هورمونهای عصبی، وضعیت شیمیایی مغز را تغییر میدهد
و همچنین بر روی بخشی از سیستم اعصاب مرکزی مرتبط با حس و اعمال غیر
ارادی مثل واکنش ایمنی و فشارخون و تنظیم جریان خون و دمای بدن نیز تأثیر
تنظیمی دارد.
Chinese Materia Medica:
CMM یک کتاب مرجع و استاندارد در مورد داروهای گیاهی مورد استفاده در
طب چینی است. گیاهان اغلب حاوی مقادیری از مواد فعال زیستی هستند.
بسیاری از عوامل از جمله:
موقعیت جغرافیائی، فصل برداشت، مراحل بعد از برداشت و مرحله ذخیره و
انبارسازی، میتواند در تغلیظ مواد بیواکتیو تأثیر زیادی بگذارد. در بسیاری از
موارد واضح نیست که کدامیک از این عوامل پایه و اساس خواص طبی گیاه را
تعیین میکند.
در TCM اغلب از ترکیب چند گیاه استفاده میشود که این ترکیب را "فرمولا"
مینامند. این امر مسئله استانداردکردن تولیدات گیاهی را کمی مشکل کرده است.
ترکیبات گیاهی در "فرمولا" و مقدار دقیق هر گیاه در یک فرمول کلاسیک ترکیبی
براساس مشخصات هر بیمار و بیماری تعیین میگردد. دردهههای گذشته تلاشهای
زیادی برای مطالعه اثرات گیاهان در درمانهای تکی و یا ترکیبی انجام شده است.
در اینجا به 2 نمونه از این مطالعات اشاره شده است:
1- Artemisia annua : پزشکان قدیمی چینی براین اعتقاد بودند که این
گیاه تب را کاهش میدهد.
در دهه 1970 دانشمندان آرتمیسینین را از گیاه A. annua بدست آوردند.
آرتمیسینین ماده اولیه تولیدات نیمه مصنوعی این ماده است و جهت درمان
مالاریا و تب بطور گستردهای مورد استفاده قرار میگیرد.
2- (Chines Thunder God Vine)
Tripterygium Wilfordii Hook F
این گیاه در TCM جهت درمان بیماریهای اتوایمیون و التهابی استفاده میشود .
اولین آزمایش به روش تصادفی با استفاده از این گیاه و پلاسبو، یک پاسخ وابسته
به دوز را در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید نشان داد و نیز یکسری
آزمایشات گسترده جهت بررسی عوارض کلیوی، قلبی خونی و تولیدات سمی این
طب سوزنی از چین اید
آغازین نقطه طب چین
نخستین کسی که از غرب به چین رفت و طب چینی را به طور کامل آموخت، «سولیه دوموران»، دیپلمات فرانسوی بود که در سن ۲۰ سالگی در سال ۱۸۹۸ به چین اعزام شد. در این موقع همه گیری وبا در ایالت «یونان _ فو» ظاهر شده بود و او با کمال حیرت مشاهده کرد که در بیمارستان ها بیماران به طریقه طب سوزنی بهتر از درمان با داروهای متداول آن زمان بهبود می یابند.
این طریقه درمان سخت مورد توجه وی واقع شد و «سولیه دوموران» مشغول مطالعه در این زمینه شد و بالاخره رسماً مشغول کارآموزی در این رشته شد. به طوری که در سال ۱۹۰۸ دیپلم ابریشم دایر بر لیاقت و کفایت او در طب سوزی و سنتی چین به وسیله صد نفر از آکادمیسین های چین امضا و به او تقدیم شد.
«سولیه دوموران» پس از ۲۰ سال اقامت در چین به فرانسه بازگشت. اولین کار او در بیمارستان «سنت آنتوان» بوده که در مورد درمان بیمار مبتلا به فلج نصف بدن طریقه طب سوزنی را به کار برد.
بیمار زنی بود که از چند سال قبل مبتلا به فلج نیمه بدن شده بود. «سولیه» در سه نوبت سوزن کاری، اندام فلج او را که سال ها بی حرکت مانده بود به کار انداخت. سپس در بیمارستان «بیشا» و سایر بیمارستان ها با روش طب سوزنی به درمان بیماران پرداخت. همزمان به ترجمه آثار چینی اشتغال داشت و در سال ۱۹۲۸ کتاب تشخیص بیمار ی ها به وسیله نبض چینی و در ۱۹۳۴ کتاب «خلاصه ای از طب سوزنی» را انتشار داد.
کار سولیه در سال های آخر زندگی او از طرف پزشکان مغرض و مقامات رسمی، غیرقانونی اعلام شد و به این ترتیب سولیه خانه نشین شد. در این زمان دولت آمریکا به او پیشنهاد کرد که تصدی کرسی طب سوزنی را در یکی از دانشگاه های آمریکا به عهده بگیرد. ولی او این پیشنهاد را نپذیرفت و حاضر به ترک زادگاه خود نشد.
در سال ۱۹۵۰ کمیسیون فیزیولوژی سولیه را به عنوان تنها نامزد فرانسوی جایزه نوبل پیشنهاد کرد. سولیه در سال ۱۹۵۵ در سن ۷۷ سالگی چشم از جهان فرو بست، ولی به حق می توان او را پایه گذار طب سوزنی چین در غرب نامید.
پس از وی افراد برجسته دیگری در اروپا، در این زمینه فعالیت نموده اند از جمله «پروفسور نوژیه» در دانشگاه لیون فرانسه که پایه گذار مکتب طب سوزنی گوشی است.
دکتر «فول» در آلمان و دکتر «فیلیکس من» در انگلستان، از سال ۱۹۷۵ و با سفر نیکسون رئیس جمهور آمریکا به چین و بیماری یکی از خبرنگاران همراه وی که نیاز به عمل جراحی پیدا کرد، پزشکان چینی با روش طب سوزنی وی را بی هوش یا در واقع بی درد کردند و تحت عمل جراحی قرار دادند. مطالب بسیار زیادی در مورد طب سوزنی چین در مطبوعات آمریکا منتشر شد و این مسئله موجب توجه پزشکان آمریکایی به طب چینی شد.
از همان زمان پزشکان آمریکایی عازم چین شدند.
در حال حاضر در بیش از ۴۰ دانشکده طب سوزنی در آمریکا تدریس می شود.
همچنین در اروپا دانشکده های بسیاری مشغول تدریس طب چینی هستند. طبق آمار FDA تخمین زده می شود سالانه بین ۹ تا ۱۲ میلیون نفر در آمریکا ویزیت طب سوزنی می شوند. تعداد متخصصین طب سوزنی دارای مجوز کار در آمریکا بین سال های ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۸ دو برابر شده و به ۱۰۵۱۲ نفر رسیده است.
مشابه این وضعیت را در کانادا و کشورهای اروپایی هم به خوبی می توان دید
طب سوزنی بر این باور است که سلامت ، نتیجة یک تعادل در جریان انرژی یا (Qi) Chi میباشد.آسیاییها بر این باورند که سلامتی انعکاسی از هارمونی با آسمان و یک حالت تعادل در نیروهای تکمیل کننده و متضاد عالم هستی است و بیماری یک نوع بیتعادلی در این نیروهاست که باعث تولید زیادی یا کمبود انرژی حیاتی در یک عضو خاص میشود. اگر این Energy force تصحیح نشود، تغییرات فیزیکی در بدن رخ میدهد.
از آنجا که طب چینی تمام بیماریها را به شکل یک فرآیند ناهماهنگی انرژتیک میبیند، طب سوزنی کمک میکند تا این فرآیند دوباره برقرار شود. هیچ نوع بینظمی وجود ندارد که طب سوزنی برایش نامناسب باشد. سوزنهای خاصی در نقاط طب سوزنی (در زیر پوست) فرو برده میشوند تا به تصحیح و متعادل ساختن جریان انرژی کمک نمایند و متعاقباً در رفع درد و برگرداندن سلامت موثر باشند.سوزنها انرژی را از ارگانهای پرانرژی بیرون کشیده و بسوی ارگانهای نیازمند انرژی هدایت مینمایند.
طب سوزنی برای درمان اعتیاد، طب سوزنی برای درمان ارتروز
آنچه در مورد طب سوزنی باید دانست؛ سوزنهای درمانگر
طب سوزنی یکی از قدیمی ترین و در عین حال کاربردی ترین روشهای طبابت است که قدمت آن به 2500 سال پیش و به کشور چین باز می گردد.طب سوزنی روش درمانی سنتی چین است همانطور که طب سنتی ایران را طب بوعلی سینایی و طب سنتی هند را آیورودا میگویند.
طب سنتی در اسطوره ها جای دارد بطوری که قدیمی ترین متنی که در توصیف طب سوزنی یافت شده متعلق به 1127 سال قبل از میلاد مسیح است. جادوگران بجای استفاده از سوزن، قطعات تیز سنگ را به کار میگرفتند و در سال 26 میلادی بود که نخستین کتاب در شرح طب سوزنی در چین نگاشته شد. استفاده از طب سوزنی تا قرنها به آسیا محدود بود تا اینکه فرانسویها در قرن 16 میلادی با آن آشنا شدند و استفاده از آنرا دراروپا گسترش دادند این در حالی بود که بین پزشکان مختلف در صحت و سقم طب سوزنی مدتها اختلاف نظر وجود داشت تا اینکه سازمان بهداشت جهانی در سال 1975 استفاده از طب سوزنی در تشخیص و درمان بیماریها را رسماً تایید کرد تا این روش طبابت امروزه در قرن بیست و یکم هم مورد استفاده قرار گیرد.
چینی های باستان معتقد بودند که بدن انسان علاوه بر گوشت و پوست واستخوان دارای کالبدی انرژیک است و انرژی در کانالهایی بنام مری دی ین جریان دارد. جالبست بدانیم که امروزه توسط روشهایی خاص این کانالها قابل رؤیت شده اند. همانطور که آب در رودخانه ها جریان دارد انرژی نیزدر کانالها(مری دی ین) در گردش است. تا زمانیکه انرژی جاریست و مانعی مثلاً بروز بیماری در دوران کودکی در سر راه آن قرار نگرفته باشد، اما به مرور زمان و تحت تأثیر عوامل خارجی و داخلی مانند مواد شیمیایی محیطی، تغذیه نامناسب، استرس، آلودگی صوتی، عدم تحرک و ... این آلودگی مانند زباله هایی جریان انرژی را متوقف یا کند میکند و در نتیجه بیماری شروع می شود.
شناخت دوباره این طب را به جرأت می توان مدیون روزنامه نگار مجله نیویورک تایمز یعنی جیمز رستون دانست که در سال 1971 طی مقاله ای به بررسی روشهای طبابت در چین که توسط سوزن انجام میشد پرداخت. دراصل، اصطلاح طب سوزنی تشریح کننده مجموعه ای از روشهاست که توسط آن نقاطی از بدن برای دریافت نتایج مورد نظر با روشهای خاص مانند استفاده از سوزن تحریک میشود. طب سوزنی امروزه با استفاده از فرو کردن سوزنهای خاصی به درون بدن از طریق پوست توسط دست و یا حتی جریان الکتریسیته انجام میشود. تشخیص در طب سوزنی کار بسیار دشواری است. از بیماری که مراجعه میکند باید یک شرح حال مفصل در مورد تمام اعضای بدن گرفت واو را ازنظر روحی روانی سنجید. معاینه از نحوه صحبت کردن، راه رفتن، نشستن روی صندلی، رنگ و حالت چهره، ناخنها و لبها شروع می شود و با معاینه نبض و زبان ادامه می یابد.
معاینه زبان درطب سوزنی اهمیت ویژه ای دارد و می توان از روی معاینه زبان به بسیاری از بیماریهای فرد پی برد. رنگ زبان، شکل آن، نوع باروری زبان و محل قرار گرفتن آن، تورم زبان و حس خطوطی که بارها هر یک از ما روی زبانمان مشاهده کرده ایم و ازآن سرسری گذشته ایم میتواند به تشخیص کمک کند.
براساس تشخیصی که پزشک برای بیمار در نظر گرفته مبادرت به انتخاب یک سری از نقاط روی بدن میکند که تعداد آنها بین 10 تا 15 و گاهی کمتر یا بیشتراست .
چینی های قدیم نقاطی را روی بدن کشف کرده اند که تحریک آنها می تواند آثار درمانی روی ارگانهای درونی بدن بگذارد مثلاً نقاط اطراف قوزک پا مربوط به کانال کلیه و مثانه است و یا نقاطی در زیر زانو مربوط به کانال معده است . درمان هفته ای 2 تا 3 مرتبه و هر دوره درمانی 12 جلسه است. ممکنست بعضی از بیماران به دو یا سه دوره درمانی نیاز داشته باشند واین بستگی به مزمن بودن بیماریشان دارد. هر جلسه درمانی حدود 1 تا 5 ساعت طول میکشد و گفتنی است که آموزش، تغذیه سالم، حرکات ورزشی مناسب، استفاده از گیاهان دارویی و مکمل های غذایی نیز به کمک طب سوزنی می شتابند.
نکته مهم در درمان اینست که علاوه بر محل سوزنها جهت عمق نفوذ، نحوه حرکت دادن سوزنها در بدن بسیار مهم است.
سوزنهایی که درین طب ازآن استفاده می شود فلزی هستند و تقریباً به قطر چند تار موی سر میباشند طول این سوزنهای انعطاف پذیر از 1تا 10 سانتیمتر متغیر است و درهنگام وارد کردن این سوزنها بطورعمودی بین انگشتان قرار میگیرد.
عمق فرو کردن سوزن از چند میلیمتر تا 5 سانتیمتر (با توجه به محل نقطه) متغیر است و سوزنها به مدت 10 تا 30 دقیقه در جای خود باقی می مانند. بیمارانی که این روش درمان را برای خود انتخاب میکنند اظهارات متفاوتی دارند اما درمجموع اغلب آنها بیان میکنند که هنگام فرو کردن سوزن به بدنشان احساس درد زیادی نمیکنند. معمولاً تجربه و تخصص پزشک معالج در استفاده از سوزن میتواند میزان درد حاصله را کاهش یا افزایش دهد.
طب سوزنی که در سه دهه اخیر جایگاه ویژه ای در اروپا و امریکا پیدا کرده است در چندین دانشگاه معتبر اروپا و امریکا تدریس میشود و مورد قبول سازمان بهداشت جهانی و سازمان غذا و داروی امریکاست. سازمان مدیریت تغذیه و داروی امریکا در سال 1996 استفاده از سوزنهای مخصوص برای این نوع از روش درمان را تأیید کرد .
این سوزنها باید استریل باشند و میتوان هر یک از آنها را برای یکبار و فقط یک بیمار استفاده کرد. هم چنین قبل ازهربار استفاده از سوزنها باید آنها را با الکل یا مواد ضد عفونی کننده تمیز کرد.
با وجودی که بسیاری از پزشکان اعتقادی به این نوع از روش طبابت ندارند بسیاری دیگر با استناد به آمار بدست آمده از بهبود بیماران این روش را برای معالجه توصیه میکنند. آزمایشها نشان میدهد این روش میتواند برای کاهش درد پس از جراحی، شیمی درمانی، جراحیهای دندان و ... بسیار مؤثرواقع شود. همچنین شواهد بسیاری موجود است که طب سوزنی میتواند درمعالجه بیماریهایی چون اعتیاد به مواد مخد، فعال کردن دوباره ماهیچه های تنبل( ام،اس)، سردرد، انواع آسم و تنگی نفس، کمردرد، آسیبهای ورزشی، سیاتیک وانواع آرتروزها درد گردن، کمر، زانو و درد مفاصل به عنوان یک راه حل و یا حداقل در کناردرمان دارویی استفاده شود.
تحقیقات جدید نشان میدهد که طب سوزنی توانایی کاهش و حتی برطرف کردن انواع درد را داشته و میتواند تواناییهای قسمتهای مختلف بدن افراد را بالا ببرد و در درمان انواع بیماریهای روحی و روانی، کاهش و افزایش وزن و مشکلات گوارشی مؤثر واقع شود.درباره چگونگی عملکرد طب سوزنی چنین میتوان گفت طب سنتی چین که به TCM ( (Traditional Chines medicineمعروف است بدن انسان تحت تأثیر دو نیروی مخالف هم به نامهای یین و ینگ (yin&yang) قرار دارد. Yin به صفاتی چون سردی آرامی و در کل حالت غیر فعال برمی گردد. در حالی که yang به صفاتی چون گرمی هیجان و فعال بودن نسبت داده می شود...
در این نگرش سلامت بدن هنگامی حاصل میشود که میان این دو نیرو تعادل برقرار باشد و عدم تعادل این دو نیرو باعث میشود که جریان حیاتی در بدن که به Qi ( کی، چی یا شی تلفظ میشود) معروف است مختل شود. این جریان از راهها و نقاط خاصی در بدن عبور می کند. تعداد 12 عدد از این مسیرها و نقاط به عنوان نقاط اصلی و تعداد 8 عدد به عنوان نقاط سطح دوم معرفی میشوند و در مجموع بیش از 2هزار نقطه دیگر نیز به آنها متصل است .
اساس طب سوزنی بر تحریک این نقاط استوار است که میتوان جریان Qi در بدن را کنترل نماید. اینکه مدل چینی ها برای بدن درست است یا خیر جای بحث دارد اما دانشمندان به این نتیجه رسیده اند که تحریک این قسمتهای بدن می تواند روی وضعیت شیمیایی و عصبی مغز تأثیر بگذارد و در نهایت منجر به عکس العملهایی مانند کاهش درد، تغییر فشار خون و... شود ودر نهایت سلامت بیمار را منجر گردد.
همان گونه که گفتیم، طب سوزنی در درمان بیماریهای بسیاری از جمله یکی از شایع ترین دردها یعنی آرتروز زانو بسیار موثر است. بهتر است بدانیم که از بین رفتن غضروف مفصل در آرتروز یکی از علل اصلی ناتوانی و درد به ویژه در افراد سالخورده است. این عارضه بویژه در زانو که یکی از مفاصل اصلی تحمل کننده وزن بدنست میتواند بسیار ناتوان کننده باشد. در مطالعه ای مشخص شده که طب سوزنی می تواند در افراد دچار آرتروز زانو از درد مفصل کاسته و کارکرد آن را بهتر سازد .
این یافته ها بدان معنا نیستند که میتوان طب سوزنی را جایگزین درمانهای طبی که کاراییشان به اثبات رسیده نمود ولی میتوان اینطور نتیجه گیری کرد که درمانهای عامیانه میتوانند به عنوان درمان مکمل یا کمکی جهت درمان آرتروز زانو مورد استفاده قرار گیرند.
پژوهشگران در مرکز پژوهشی دانشگاه مریلند مطالعه ای را با شرکت 570 تن انجام دادند که بزرگترین و بهترین کارآزمایی طب سوزنی تا به امروز است. زنان و مردان پنجاه ساله یا مسن تر و مبتلا به آرتروز زانو با شرکت در یکی از سه گروه طب سوزنی واقعی، طب سوزنی «نمایشی» و آموزش پیرامون درد و تورم مفاصل، مورد پیگیری و بررسی قرارگرفتند. بیمارانی که در گروه درمانی طب سوزنی قرار داشتند مجموعاً طی 20 هفته توسط متخصص آموزش دیده و دارای مجوز و زیر نظرکارشناس ویژه گروه پژوهشگران در 23 جلسه تحت درمان قرار گرفتند. در بیمارانی که تحت درمان طب سوزنی واقعی قرار داشتند سوزنها ( که عموماً دردناک نیستند) در مواضع و نقاط توصیه شده در طب سنتی چین جهت درمان درد زانو قرار داده شدند، در درمان ساختگی از سوزنهای ساختگی که پوست را سوراخ نمی کردند ولی احساسی چون یک نیش سوزن واقعی به فرد دست می داد استفاده شده بود.
در هر دو گروه از پرده ای استفاده شده بود تا مانع مشاهده پاها توسط فرد شود. شرکت کنندگان در گروه آموزش تورم مفاصل در گروههای بحث و مناظره شرکت جستند و آموزشهایی را براساس روشهای خود یاری اثبات شده برای تورم مفاصل دریافت نمودند. افراد در هر سه گروه به استفاده از درمانهایی که توسط پزشکانشان توصیه شده بود مثل مصرف مسکنها یا داروهای ضد التهابی ادامه دادند. پس از شش ماه بیمارانی که تحت درمان با طب سوزنی واقعی قرار گرفتند در مقایسه با دیگران احساس درد کمتر و کارکرد بهتری داشتند. در مجموع میزان بهبود نسبت به ابتدای کار آزمایی حدود 40 درصد بود. در مقایسه با 30 درصد بهبود برای گروه تحت درمان ساختگی و 20 درصد در کسانی که تحت آموزش و خود یاری بودند هیچ گونه عارضه جانبی مشاهده نشد.
در مطالعه مریلند، برطرف شدن درد در بیماران تنها پس از سه ماه یعنی حدود 20 جلسه درمان آشکار گردید لذا اینطور به نظر میرسد که احتمالاً طب سوزنی به زمان زیادی برای آنکه مؤثر واقع شود نیاز دارد و از این رو لازم است که جلسات درمانی متوالی و متعددی برای بیمار درنظر گرفته شود. تا کنون تحقیقات پیرامون کاربرد طب سوزنی در درمان آرتروز نتایج ضد و نقیضی داشته که احتمالاً دلیل آن اندک بودن تعداد افراد شرکت کننده در کارآزمایی، تفاوت در طراحی آنها و تکنیکهای متفاوتی است که به کار گرفته شده اند. پژوهش انجام شده در دانشگاه مریلند نشان داد که طب سوزنی به درمان ساختگی (پلاسبو) برتری دارد و احتمالاً مفید است هر چند که به کندی اثر میکند. اینکار اگر توسط فرد متبحری صورت گیرد دارای عوارض و آثار نا مطلوب اندکی است و به ویژه برای کسانی مطلوب است که قادر یا مایل به عمل جراحی نیستند و یا مایلند از روشهایی به غیر از استفاده از داروهایی که عوارض نامطلوبی برایشان دارد استفاده کنند.
جالب توجه اینکه در صورت استفاده صحیح از این تکنیک، هیچ عارضه ای ایجاد نخواهد شد اما به دنبال ورود افراد غیر حرفه ای و غیرمتخصص دراینکار احتمال عفونت و آسیب اعضای بدن وجود دارد. ازعوارض دیگر طب سوزنی موارد زیر را می توان نام برد:
- خونریزی یا کبودیهای کوچک(در مورد درصد کمی از بیماران ممکن است ظاهر شود)
- امکان انتقال ایدز و هپاتیت ب در صورت استفاده از سوزنهای غیر استریل و غیر یکبار مصرف.
- ضعف و بی حالی و غش کردن بیمار در صورت تحریک نقاط ممنوعه.
- درمان نشدن و حتی ایجاد مشکلات جدید در صورت تحریک نادرست نقاط که همه این عوارض در صورتی که درمان توسط متخصص طب سوزنی انجام شود به صفر میرسد
درمان با سوزن اتشین
درمان با طب سوزنی
در نظر اول این باور کردنی نیست که پزشکان قادرند با استفاده هدفمند از سوزن های کوچک، آلام تحمل ناپذیری همچون سر درد شدید، کمردرد مزمن یا دردهای مفصلی به علت آرتروز را از میان ببرند. این روش درمانی بسیار قدیمی که زادگاه آن کشور چین است، بیماران را بدون استفاده از دارو از دردهایی رهایی میبخشد که سالها آنها را رنج داده اند. قدیمی ترین متنی که در توصیف طب سوزنی یافت شده است، متعلق به سال 1127 قبل از میلاد مسیح است. جادوگران بجای استفاده از سوزن، قطعات تیز سنگ را به کار میگرفتند. در سال 26 میلادی بود که نخستین کتاب در شرح طب سوزنی در چین نگاشته شد، اما این روش، تازه در قرن هفدهم میلادی، در آلمان مورد استفاده قرارگرفت.
طب سوزنی زمانی در جهان شهرت یافت که کارشناسان چینی عمل جراحی آپاندیس عفونی یک خبرنگار آمریکایی را به کمک این روش بدون درد و با موفقیت به انجام رساندند. پزشکی کلاسیک غربی، اغلب نگاهی مشکوک به این شیوه دارد، اما کم کم دلایل منتقدان این روش به آخر میرسد، زیرا طب سوزنی واقعا موثر است؛ امری که بر اساس جدیدترین بررسی های علمی ثابت شده است. در این آزمایشها برخی از بیماران برای مثال تنها به ظاهر با طب سوزنی تحت درمان قرار میگیرند یا اینکه سوزنها در محلهای غلط فرو می شوند تا اثر درمانی آنها بر اثر تلقین نباشد. نتیجه اینکه از طریق علمی ثابت شد طب سوزنی به صورت دائم و قابل اطمینان میتواند دردهای بیماران را تسکین بخشد.
از هر 10 نفر افراد مبتلا به آلرژی علیه گرده گیاهان، 9 نفر شش ماه پس از به کارگیری طب سوزنی کاملا بهبود یافتند. همچنین 3 نفر از4 بیمار دچار درد مهره های ناحیه سر و کمر از این روش نتیجه مثبت گرفتند. میزان موفقیت در مورد بیماران مبتلا به آرتروز 85 درصد، بیماران آسمی 82 درصد و خانمهایی که از دردهای ماهیانه رنج میبرند 85 درصد بود. خبر خوب دیگر اینست که عوارض جانبی طب سوزنی بسیار اندک است. در مورد 8 درصد از بیماران، خونریزیها یا کبودیهای کوچکی ظاهر شدند. البته کارشناسان چینی در این زمینه توضیح میدهند که بدین ترتیب، انرژی بیش از حد، درون بدن آزاد میشود. موفقیتهای ذکر شده نه تنها پزشکان و بیماران را تحت تاثیر قرار داده اند، بلکه همچنین بیمه های درمانی نیز توجه شان به این روش جلب شده است، زیرا آنها بدین ترتیب قادرند، در هزینه های درمانی صرفه جویی کنند. اما با وجود همه این موفقیتها، هنوز هم پژوهشگران دقیقا نمیدانند که در استفاده از طب سوزنی که عبارت چینی آن سوزن آتشین است، در بدن واقعا چه اتفاقی می افتد. بر اساس علم چینی طب سوزنی، انرژی زندگی از طریق 14محور در درون بدن جریان می یابد. روی این محورها 365 نقطه حساس طب سوزنی جای گرفته اند. چینی ها بر این اعتقادند که بیماری ها به دلیل اختلال در جریان انرژی بدن، بروز میکنند. با فرو کردن سوزنها در نقاط صحیح، نیروی حیات میتواند در مسیر درست جاری شده و سلامتی بدن را باعث شود. جدیدترین شناختهای علمی این نظریه را تایید میکنند. باید تذکر داد که نقاط حساس طب سوزنی، محلهایی در بدن ما هستند که شبکه مجاری و اعصاب، بویژه با تراکمی زیاد در زیر پوست جای دارند. فرو کردن یک سوزن نازک به میزان تنها 3/0 میلیمتر در این محل، گونه ای تحریک الکتریکی در قشر خارجی مغز را بوجود می آورد که درک احساس درد در آن انجام میگیرد. درین محل، مواد شیمیایی بدن، یعنی اوپیوئیدها فعال شده و با احساس درد مقابله میکنند. هیپوتالاموس مغز میانی، مواد سروتونین و آندورفین را ترشح میکند که تاثیری تحریک کننده بر سیستم دفاعی بدن دارند. به این ترتیب درد بیمار تسکین می یابد. این، راز موفقیت طب سوزنی است.
طب سوزنی
طب سوزنی چیست
درمان با طب سوزنی
طب سوزنی یا آکوپانکچر Acupuncture از نظر لغت شناسی از ترکیب کلمات لاتین Acus به معنای سوزن و Punctura به معنای فرو کردن به دست آمده است ، و عبارتست از فرو کردن سوزنهای مخصوص، ازطریق پوست زیر پوستی در نقاط خاصی که به آنها نقاط طب سوزنی یا Point Acupuncture گفته می شود.
طب سوزنی از نظر تاریخی عبارتست، از طب سنتی شرق که از حدود پنجهزار سال پیش قدمت داشته و در حال حاضر به میزان قابل توجهی در دنیای علمی غرب ( اروپا و آمریکا ) گسترش یافته، و از جایگاه ویژه ای برخوردارست، به گونه ای که دارای دپارتمان، دانشکده و حتی کالج و دانشگاه مختص بخود میباشد شیوه درمان طب سوزنی مدتهاست، از جانب مراکز علمی معتبر دنیا به ویژه سازمان بهداشت جهانی پذیرفته شده، و از آن در مراجع معتبر پزشکی نام برده میشود. دوره طب سوزنی در چین باستان حدود 45 سال و بشکل آموزش سینه به سینه و در کنار فراگیری حکمت، فلسفه، عرفان و دیگرعلوم نظری بروش مرشد و مرید ( استاد و شاگرد ) بوده که در حال حاضر دارای دوره های مورد تایید سازمان بهداشت جهانی (W . H .O ) بمدت هفت سال برای افراد غیر پزشک، و یک سال برای افراد پزشک میباشد. از آنجایی که طب سوزنی نیز مانند دیگر رشته های طب آلترناتیو بر روی مراکز و کانال های انرژی ( چاکراها ) کار کرده و با به تعادل رساندن این مجاری انرژی و عملکرد صحیح آنها، به هدف درمان دست می یابد، میتواند در درمان تمام بیماری ها به ویژه بیماری های صعب العلاج کاربرد درمانی داشته باشد.
در طب سوزنی از فرو بردن سوزن هایی از جنس کوارتز(Flint) و یا سنگ و یا نی (Bamboo) و حتی استخوان که از دوره های نئولیتیک (Neolithic) باستان شناسی نمونه های آن کشف شده، استفاده میشده است. و این بیانگر وجود این شیوه درمان در دوران پیش از کشف فلز می باشد .
در کتاب معروف Yellow Emperor’s classic of internal medicine که در قرن چهارم قبل از میلاد ( 2400 سال پیش ) وجود داشته نیز، چگونگی استفاده از طب سوزنی به خوبی تشریح شده است . در حال حاضر ، سوزن های مختلفی برای درمان وجود دارند که اکثر آنها از جنس فولاد ضد زنگ Stainless steel ساخته شده اند. سوزن هایی از سایر فلزات از قبیل طلا ، نقره و... نیز وجود دارند که در درمان بیماریهای خاصی از آنها استفاده میشود. در طب سوزنی از فرو بردن سوزن در نقاط خاص آنکه 365 عدد ( به تعداد روزهای سال ) می باشند و در نقاط و عمق مختلفی از نسوج سطح بدن قرار دارند استفاده می شود محل و عمق فرو نشاندن سوزن در بیماری های مختلف، متفاوت است .
در کنار طب سوزنی، برخی از نوعی گیاه بنام maxa wool استفاده می نمایند که به آن acumoxy و یا acupuncture - moxibustion میگویند، که درمانگران ایرانی نام فتیله گذاری را برای آن انتخاب نموده اند .
Moxa در واقع همان گیاه درمنه ترکی است که در طب سنتی شرق و بقول برخی، از دوران پارینه سنگی از اثرات گرمایی و رایحه و تاثیرات آن بر حس بویایی(آروماتراپی) در اثر سوختن این گیاه در درمان بیماران استفاده میشود.
عناصر پنج گانه (Five Elements) یعنی فلز، چوب، آب، آتش و خاک که در طب شرق علاوه بر جنبه فیزیکی خود ایده های منشاء شناسی دارند،
یین و یانگ ( Yin & Yang) که مبنای فیزیک کوانتوم امروزی میباشد ، بنیان و اساس طب سنتی چین و مشرق زمین را تشکیل میدهند.
چینی ها تمام پدیده های طبیعی را به دو قسمت متضاد تقسیم بندی نموده اند مانند شب وروز، بالا و پایین، مرد و زن، خوب وبد، زشت و زیبا، مثبت و منفی، و... که تمامشان نشان دهنده این دوگانگی هستند.
تفکر مربوط به تضاد ها در Yang , Yin مطلق نبوده و جنبه نسبی دارد. این تضاد یک پدیده ایسنا (Static) و بیحرکت است که ریتمی دینامیک ((Dynamic و پویا دارد و تداخل همین Yang ,Yin است که رشد، تغییرشکل، تحول و تکامل و در نهایت زندگی و مرگ را سبب می شود. در طب چینی یین و یانگ وسیله جریان یافتن انرژی حیاتی که به آن شی،چی یا کی (Chi or Qi) میگویند متجلی میگردد و این انرژی حیاتی (Vitalenergy , Vitalforce) از طریق یک سیستم پیچیده و در مسیرهایی به نام کانال های انرژی یا مریدین (Meridians) در بدن جریان می یابد و باعث ابقاء زندگی و سلامتی میشود. بدن نیز به عنوان یک سیستم پویا ، تشکیل شده از ارگانهای مختلف که بوسیله جریان و از طریق کانالهای انرژی با هم مرتبط میشوند. بیماریها به علت جریان نا متناسب نیروی حیاتی درکانال های انرژی ایجاد میشوند. جریان مناسب انرژی در این کانالها را میتوان به وسیله فرو بردن چندین سوزن خیلی نازک در نقاط مشخص و انتخاب شده برقرار نمود . سازمان بهداشت جهانی ( W . H . O ) بر اساس تحقیقات علمی به عمل آمده، جدولی را فرمول بندی نموده و درآن بیماریهایی که با درمان های طب سوزنی بهبود می یابند، را مشخص کرده است. این جدول بر اساس تحقیقات روز افزون در حال تغییر و گسترش است. در روشهای طب سوزنی نوین برای افرادی که ترس شدید از فرو رفتن سوزن در بدنشان دارند، دستگاه های خاصی به نام الکتروآکوپانچر و لیزر آکوپانکچر ساخته شده، توسط آنها می توان بدون به کار گیری سوزن، اثرات مشابه را توسط الکترودهای حاوی انرژی الکتریسیته و سیگنال های ضعیف و یا جریان لیزر ایجاد نمود .
در طب سوزنی میتوان با چرخاندن صحیح سوزنها؛ بالا و پایین بردن آنها؛ و یا تغییرشدت جریان ولتاژ، و پهنای پالس سیگنال انتقالی توسط الکتروآکوپانکچر و یا لیزرآکوپانکچر وزمان تحریک آن، دامنه تغییرات بر روی کانالهای انرژی بیمار را جهت دستیابی سریعتر و مطلوبتر به هدف درمان تغییر داد. البته اینکار می بایست توسط افراد دارای مهارت کافی صورت پذیرد. طب سوزنی میتواند به عنوان یک نوع درمان اولیه و یا همراه با سایر درمان های موجود به ویژه در طب آلترناتیو ثمر بخش باشد. طب سوزنی تمام مزایای دیگر درمانهای آلترناتیو مانند هومیوپاتی را دارا میباشد. درمانهای طب سوزنی بی خطر بوده وعوارض داروهای شیمیایی را برای بیمار ندارد و علاوه برآن با بکار گیری طب سوزنی وروش های آلترناتیو دیگر می توان ، سالانه در هزینه نمودن میلیون ها دلار داروی شیمیایی صرفه جویی نمود .
موسیقی درمانی مشکل بیخوابی را رفع می کند
موسیقی درمانی چیست؟
موسیقی درمانی، استفاده ماهرانه از موسیقی و آلات موسیقی توسط یک موسیقی درمان گر ماهر و مجرب برای ترفیع حفظ و بازگرداندن بهداشت روحی روانی، جسمانی و هیجانی است.
تکنیکهای موسیقی درمانی:
موسیقی درمانی شامل تکنیک های مختلف مانند: آواز خواندن، حرکات موزون، گوش دادن به موسیقی، و آهنگ سازی یا نواختن موسیقی است.
گوش دادن به موسیقی به پیشرفت مهارتهای شناختی مانند تاثیر هیجانات و اظهار خود و برای درمان بیماران با زوال عقلی موثر می باشد.
آواز خواندن و گوش دادن به موسیقی به افراد مسن کمک می کند حوادث با ارزش زندگی اشان را به خاطر آورند.
حرکات ریتمیک و موزون به درمان ناراحتیهای ماهیچه ای و ِمفصلی کمک می کند.
ارگانهای احساسی (دریافتی) همه اطلاعات گرد آوری شده را مستقیما به بخش های مشخص در لوب های گیجگاهی در قشر مرکزی می رسانند. اما پاسخ به موسیقی به امورات ، خیلی بیشتر از این ها نیاز دارد.
حافظه قرار گرفته در طرف پشت لوب های پیشانی، ذرات موسیقی را در خود ذخیره می کند، در صورتی که مغز همه آهنگ ها را احساس می کند.
تاثیر موسیقی بر سلامت و آسایش و رفاه بیماران:
تحقیقات موسیقی- پزشکی نشان می دهد که موسیقی به چندین طریق بر سلامت و آسایش و رفاه بیماران پزشکی اثر می گذارد:
1: پیشگیری، آموزش و یادگیری
2: کاهش دردهای گوناگون پزشکی و دندان پزشکی
3: کاهش تنش ها و نگرانی های ناشی از جراحی, آسیب ها و بیماری ها
4: توانبخشی بعد از جراحی, آسیب ها و تصادف ها
5: کاهش خستگی حاصل از گرفتگی های عضلانی و کارکرد ماهیچه ها
6: کاهش عوارض جانبی داروها
7: کاهش مدت استفاده از داروها
8: کاهش طول مدت درمان و بستری
پاسخ هیجانی به موسیقی:
پاسخ هیجانی به موسیقی در مجموعه ساختاری بسیار گسترده در سراسر مغز پردازش میشود. غشای محاسبه گر، ساختاری که در هر یک از لوب های گیجگاهی با چین خوردگی در بافت که شیار جانبی نام دارد ، نشان داده می شود. به نظر می رسد که شامل مهار ت های ادراکی باشد.
بر اساس پیچیدگی کار پردازش این منطقه به سه لایه تقسیم می شود.
غشای اولیه: داده ها را از طریق گوش، از ساختاری که تالاموس نامیده می شود، دریافت میکند که عناصر اصلی موسیقی را مثل شدت یا بلندی را می تواند تشخیص دهد.
غشای ثانویه: آهنگ و الگوهای ریتمی را تشخیص می دهد،
غشای سوم : این الگو ها را برای درک کامل از موسیقی تلفیق می کنند.
بیماری آلزایمر، از متداولترین مشکل زوال عقلی می باشد که عملکردهای ادراکی و حافظه را تحت تاثیر قرار می دهد. این یک بیماری استحاله ای است که با آغاز آرام و در ادامه کاهش توانایی های شنوایی فرد می باشد.
بررسی متون:
شخصیت اجتماعی و شغلی فرد در طول دوره بیماری کاهش می یابد. شیوع زوال عقلی با سن افزایش مییابد بنابرین افراد مسن بیشترین جمعیتی هستند که از این بیماری رنج می برند.
بطور معمول حدود چهار میلیون آمریکایی هستند که این بیماری را تجربه کرده اند برآورد شده که دوازده تا چهارده میلیون افراد تا سال 2040 تحت تأثیر این بیماری قرار می گیرند مگر اینکه درمان این بیماری پیدا شود.
تأثیر پذیری بیماران زوال عقلی مخصوصا بیماری آلزایمر به موسیقی به خوبی استفاده شده است.
موارد زیادی این حقیقت را ثابت کردند که مردم با زوال عقلی علیرغم حافظه کم، قادر به بخاطر آوردن و خواندن آوازهای قدیمی و حرکات موزون با آهنگ های قدیمی می باشند.
نتیجه گیری:
موسیقی درمانی آسایش لازم را فراهم میکند، از اضطراب و افسردگی می کاهد، و مشکل بیخوابی را بدون وابستگی به دارو با استفاده از موسیقی مغز (brain music) درمان میکند. اگر تحقیقات بطور گسترده و مداوم ادامه یابد این امکان را به وجود می آورد که در آینده، درمان این اختلال با موسیقی درمانی بر طرف شود، بجای اینکه از داروهای بسیار زیاد استفاده شود.
موسیقی درمانی برای تسکین ناراحتی های هیجانی جسمانی و روحی استفاده می شود.
موسیقی درمانگر مجرب و کارآزموده خدمات فردی را برای بیماران مهیا میکند متون بسیار زیادی وجود دارد که اثبات میکند موسیقی درمانی اثرات مثبتی را بر درمان بیمارانی که دارای مشکلات عصبی هستند دارد. روان به سلول های مغز و بافتهای بدن متصل است ودر واقع تراوشی از جسم است. به همین دلیل به هر ناراحتی و خستگی و دردی که به جسم وارد شود بر روان نیز تاثیر می گذارد و برعکس.
موسیقی درمانی در ایران؛
هر قومی برحسب ویژگیهای عاطفی و فرهنگی خود دارای موسیقی خاصی است.
ایران به عنوان یکی از تمدن های کهن، علاقه و قابلیت فرهنگی خود را در استفاده از موسیقی نشان داده و در زمینه های درمانی، روحی و عرفانی از این پدیده استفاده کرده است.
مراجعه به گذشته تاریخی و دانشمندان مشهوری چون فارابی و ابوعلی سینا ، صریحاً اهمیت موسیقی و تأثیر آن بر جسم و روح را به ما اثبات می کند. بطور مثال فارابی در کتاب موسیقی الکبیر و ابوعلی سینا در کتاب قانون، به این نکته اشاره می کنند.
فارابی تحقیقات گسترده و ارزشمندی در این مورد انجام داده و یافته های او سالها مورد توجه دانشمندان و کشورهای دیگر دنیا قرار می گیرد. همچنین «ابن سینا» در کتاب «قانون» تأثیر موسیقی را در اعضای بدن و رفع امراض جسمانی بیان می کند.
فارابی سه خاصیت برای موسیقی در نظر می گیرد؛
احساس انگیزه، نشاط آور و خیال انگیز و گاه موسیقی قادر است هر سه این خصوصیات را با هم دارا باشد.
موسیقی درمانی مختص چه کسانی است؟
موسیقی درمانی برعکس آنچه که بسیاری از مردم می پندارند، فقط برای افرادی که از مشکلات خاصی چون عقب ماندگی، تأخیر یافتگی رشد، معلولیت های جسمی و بیماری های روانی رنج می برند، نیست. بلکه افراد عادی هم می توانند برای رسیدن به آرامش بیشتر این روش را امتحان کنند.
هر چند که موسیقی درمانی، بیشتر در مکانهایی چون بیمارستانهای روانی، سازمانهای توان بخشی، بیمارستانهای پزشکی و درمانی، کلینکهای بیماران سرپایی، سمینارهای پیشگیری اعتیاد و مدارس مورد استفاده قرار میگیرد، اما مردم عادی هم میتوانند از این شیوه استفاده کنند.
در آخر باید بدانیم که موسیقی درمانی، تنها شنیدن موسیقی نیست. آنگونه که در منابع مختلف راجع به موسیقی درمانی دیده می شود، افراد با نواختن موسیقی و حتی آواز خواندن قادرند به همان نتایج شنیدن موسیقی دست پیدا کنند.
انجمن موسیقی درمان در ایران؛
موسیقی در طول چند دهه اخیر در کشورمان، ارزش و اهمیت خود را از دست داده است. چه بسا افرادی که این پدیده مهم را در زندگی خود فراموش کرده و از آن دور شده اند.
خوشبختانه در سال های اخیر با کوشش های فراوان موسیقی دانان کشورمان تغییراتی در این زمینه صورت گرفته است و موسیقی بخصوص موسیقی شاد بار دیگر جایگاه خود را در جامعه ما کم و بیش بازیافته است. ثبت انجمن موسیقی درمانی ایران گامی است ملی و علمی در جهت پیشبرد موسیقی درمانی در تاریخ ایران. با توجه به اطلاعات موجود در منابع مختلف، این انجمن با حضور اساتید برجسته دانشگاههای ایران، کوشش دارد تا دانش کلاسیک رشته موسیقی درمانی را به عموم جامعه و علاقه مندان معرفی نماید.
تکنیک ها و روش های موسیقی درمانی؛
شنیدن موسیقی به طور غیر فعال؛
درین روش بیشترِ بیماران موسیقی دلخواه و انتخابی خود را می شنوند و در مواردی میتوانند از هدفون استفاده کنند و اجازه دارند صدای ضبط را کنترل و نوار را دستکاری کنند.
کاهش درد اضطراب و استرس ناشی از بیماری و استفاده کمتر از داروهای بی حسی و یا کاهش عواض جانبی داروها و در نهایت کوتاه کردن مدت استفاده از دارو و بستری شدن از هدفهای عمده درمانی در این روش است. انتخاب موسیقی مورد علاقه بیمار بر اساس تجربیات، روحیات، منش و خلق و خوی وی معمولا با برانگیخته شدن خاطراتی همراه خواهد بود که قبلا تجربه شده و تهییج این خاطرات خود موجب تحریکاتی هیجانی در سطح سیستمهای خود آگاه و ناخود آگاه عصبی و مغزی میشود و پی آمدهای مختلفی را بر جای خواهد گذاشت که باید توسط متخصص این رشته یعنی موسیقی درمانگر تا رسیدن به هدف نهایی پیگیری و کنترل شود و تداوم داشته باشد.
همکاری فعال در فعالیت های موسیقایی:
درین روش بیماران برای هماهنگیهای عضلانی و تنفسی به انجام تمرینات مناسب ریتمیک میپردازند و از موسیقی برای حرکات بدنی، خواندن و نواختن استفاده میکنند. مثلا سازهای بادی برای افزایش گنجایش ششها مورد استفاده قرار میگیرند. درین روش از ریتم و سبک موسیقی مناسب با نیازهای بیماران استفاده میشود. به عنوان مثال موسیقی محرک مانند دیسکو (با ریتم تند) برای حرکات قوی و موسیقی آرام مانند والس برای انجام حرکات روان و سیال بکار میروند. و در موارد دیگر به تمرین تمرکز بر روی عناصر و اجزای موسیقی از طریق شنیدن توصیه شده است. هدفهای عمده ی درمانی که ازاین روش حاصل شده عبارتند از: کاهش درد همراه با حرکات ریتمیک، افزایش تواناییهای حرکتی، افزایش قدرت و مدت حرکت در نارساییهای عضلانی، افزایش گنجایش تنفسی و نمونه های متعدد دیگر.
موسیقی و مشاوره:
رین روش از موسیقی برای بحث و گفتگو و یاد آوری خاطرات بیماران به منظور افزایش مکالمه مثبت و ارتباط نزدیک با یکدیگر استفاده شده است. ترغیب بیشتر بیماران به شروع گفتگو و بحثهای موسیقایی و سخن گفتن پیرامون هر چیزی جز بیماری بر تحمل و سازگاری بیماران با شرایط بیمارستانی می افزاید. هدف عمده این روش کاهش استرسها، نگرانیها، ترسهای ناشی از بیماری و جراحی و افزایش ارتباطات بین فردی و ایجاد آرامش و امیدواری در بیماران است.
موسیقی و رشد:
درین روش عمدتا از موسیقی بعنوان محرکی تقویت کننده استفاده میشود و با آن افراد مختلف مخصوصا کودکان را به انجام تمرینات موزیکال ترغیب میکنند که تقویت رفتارهای خاص خودیاری و یادگیری می انجامد. هدف عمده این روش افزایش یادگیری و توان بخشی بیماران و جلوگیری از واپس روهای رشدی است.
موسیقی و محرک:
درین روش موسیقی برای تقویت حواس بینایی، لامسه و شنوایی بکار میرود و غالبا با فعالیتهای خوشایندی همراه میشود و تحریکهای شنوایی و لامسه را فراهم می کند. در مواردی نیز در این روش از نمایش برای هدایت تصویر و تخیل بیماران استفاده شده است. این روش ضمن داشتن کارایی در درمان بیمارانی که دچار نقیصه های حسی و حرکتی هستند تاثیر بارزی در کاهش افسردگی و اضطراب معلولین دارد.
موسیقی و بازخورد زیستی:
درین روش از موسیقی برای تقویت پاسخهای فیزیولوژیک استفاده میکنند و موسیقی را بازخوردهای زیستی بیماران همراه می نمایند و پاسخهای مطلوب را در آنان افزایش میدهند و به این ترتیب از ناراحتیهای فیزیولوژیک میکاهند.
برای مثال؛ موسیقی را همراه با تنفس ریتمیک عمیق و یا حرکات سیبک سازه در کاهش فشار خون، تنش های عضلانی، تشنجهای صرعی و دردهای میگرنی به کار گرفته اند.
موسیقی و فعالیت های گروهی:
درین روش بیماران در فعالیتهای گروهی موسیقایی مانند شنیدن، خواندن و نواختن شرکت میکنند و ارتباط مثبت بین افراد و احساس بهبودی افزایش می یابد و متقابلا احساس ناشی از دیدها و بیماری های مانند افسردگی و اضطراب کاهش پیدا می کند. شرکت در کنسرت های موسیقی درخواست آهنگ های مورد علاقه اجرای موسیقی فی البداهه به طور گروهی و همچنین بحث های گروهی درباره موسیقی و تاثیر مثبت این فعالیت ها از جمله مواردی است که گزارش شده است.
موسیقی درمانی:
استانداردهای موسیقی درمانی در کار بالینی؛
برای انجام هرکاری داشتن استانداردها ورعایت آن، بهترین مدرک برای قضاوت و ارزشیابی خواهد بود. موسیقی درمانی به استفاده ی ویژه از موسیقی اطلاق می شود که برای سلامت روحی و روانی، جسمانی، ایجاد آمادگی و شادابی برای شروع بکار، برای توانبخشی، آموزشهای خاص، مراقبت از خود و یا رشد شخصیت مفید واقع میشود. موسیقی درمانی برای هر سن و سال و هر مرحله از مشکلات روانی در هر جامعه و مراکز درمانی خاص میتواند مورد استفاده قرار گیرد. خلاصه اینکه برای هر موردی که بخواهد استفاده شود، هدف اینست که به افراد کمک کند تا بتوانند از همه توان خود استفاده کنند. خدمات موسیقی درمانی بوسیله افراد با سابقه و معتبر در کار موسیقی درمانی که عضو انجمن موسیقی درمانی هستند ارائه میشود. گرچه خدمات موسیقی درمانی در بسیاری از مراکز درمانی میتواند مورد استفاده قرار گیرد. ولی یکسری از روشهای استاندارد وجود دارد که باید توسط همه موسیقی درمان گرها مورد توجه قرار گیرد و به اجرا در آید. استانداردهای دیگری وجود دارند که در ده مورد مختلف مطرح شده اند و به کار گیری آن در مورد افرادی که تحت درمان موسیقی درمانی هستند، توصیه شده اند که این موارد عبارت هستند از:
· موارد اعتیاد،
· توان بخشی معلولیت،
· مراکز آموزشی،
· مراکز درمانی،
· مراکز روانپزشکی و روان درمانی،
· ناتوانی های جسمانی و حرکتی،
· مراکز مشاوره، در درمان خصوصی،
· در مراکز نگهداری سالمندان
· در کارهای مربوط به ارتقا کیفیت سلامت شخص به پیوست شماره مربوط به رعایت اصول اخلاقی استانداردهای موسیقی درمانی. این استانداردهای موسیقی درمانی طراحی شده اند تا اینکه به موسیقی درمانگرها و دست اندر کاران موسیقی درمانی جهت ارائه خدمات موسیقی درمانی کمک کند تا اینکه کیفیت کار خود را ارتقاء بخشند. موسیقی درمانگرها از بهترین قضاوتهای حرفه ای خود برای اجرای این استانداردها استفاده خواهند کرد. از انجمن استانداردهای موسیقی درمانی برای درمان بیماریها و ناراحتیها و همچنین از کمیته های خاص، مخصوص افراد جامعه خواسته میشود که بصورت دوره ای این استانداردها را مورد بازبینی و نگرش قرار دهند، تا اینکه این استانداردها همیشه به روز باشد.
استانداردهای موسیقی درمانی بعنوان قوانینی اندازه گیری کیفی خدمات، تعریف شده است. این استانداردها توسط انجمن موسیقی درمانی آمریکا تهیه شده است.
رعایت این استانداردهای کلی به عنوان استانداردهای ویژه برای هر یک از موارد دهگانه موسیقی درمانی مطرح میباشند.اینها بعنوان طرحهای بیشتر استانداردهای کلی هستند و ارتباط تنگاتنگ با آنها دارند. این ارتباط نزدیک انعکاسی از شمارش سیستمی است که از طریق این مدارک مورد استفاده قرار می گیرد. این مقاله ابتدا استانداردهای عمومی که میبایست برای انواع موسیقی درمانی بکار رود، مورد بررسی قرار گرفته، استانداردهای موسیقی درمانی در دنیا و در صورت وجود استاندارد موسیقی درمانی در ایران به تبیین آن می پردازد.
در ارائه خدمات موسیقی درمانی، موسیقی درمانگها یک روش عمومی که شامل:
1: ارجاع و پذیرش.
2: برآورد.
3: برنامه ریزی برنامه.
4: اجرا و انجام.
5: مستند سازی.
6: پایان خدمات (نتیجه گیری) را پیگیری می نمایند.
موسیقی درمانی عبارتست از استفاده خاص از موسیقی در خدمت به افراد با نیازهای متفاوت بهداشت روحی فیزیکی توانبخشی آموزش اختصاصی مراقبت از خود یا رشد شخصی.
موسیقی از خستگی می کاهد
از اضطراب می کاهد
اولین چیزی که معمولاً با شنیدن کلمه «موسیقی درمانی» به ذهن می آید اینست که با پدیده ی پیچیده ای روبرو هستیم. پدیده ای که احتمالاً به دلیل تازگی اش (به خصوص در کشور ما)، هنوز از دید بسیاری از مردم عجیب و ناشناخته باقی مانده است.
شاید بهترین راه برای درک موسیقی درمانی مراجعه به زندگی روزانه باشد. بارها تجربه کرده ایم که چطور یک موسیقی آرام ما را از اضطراب و خستگی می رهاند و در مقابل، یک موسیقی شاد ما را به دنیای دیگری می برد.
موسیقی درمانی برعکس آنچه که بسیاری از مردم می پندارند، فقط برای افرادی که از مشکلات خاصی چون عقب ماندگی، تأخیر یافتگی رشد، معلولیتهای جسمی و بیماریهای روانی رنج میبرند، نیست. بلکه افراد عادی هم میتوانند برای رسیدن به آرامش بیشتر این روش را امتحان کنند.
اگر باور داشته باشیم که موسیقی زبان فطرت انسان است، آنگاه برایمان آسان خواهد بود تا تأثیر موسیقی را بر روح و روان، عواطف و بطور کلی زندگی بشر درک کنیم. موسیقی، انسان را در رؤیاها و آرزوها و احساساتش فرو میبرد. هیچکس نمیتواند برای آغاز «موسیقی درمانی» زمان مشخصی را تعیین کند. شاید مبالغه نکرده باشیم اگر بگوییم که تاریخچه موسیقی درمانی به قدمت حرفهای ارسطو و افلاطون است. اگرچه به قولی از نظر علمی «نت نویسی» حدود 50 سال است که ما با این دستاورد جدید آشناییم. با این حال استفاده بشر از موسیقی با توجه به ابزار قابل دسترس او، کاری آسان بوده است. ریتم و ملودی که از ارکان اساسی موسیقی اند، در سرشت انسان وجود داشته است. همانطور که در فیلمهایی که به نمایش زندگی قبایل اولیه میپردازند، با مراسم و آیین هایی روبرو هستیم که در آنها موسیقی عامل مهمی برای فرونشاندن ترس، اضطراب، غم و یا افزایش شادیست و بطور مثال در تاریخچه ماجرای غرق کشتی «تایتانیک» مشاهده میکنیم که گروه موسیقی کشتی تا زمان غرق آن، دست از نواختن و روحیه دادن به مردم برنداشت.
تاریخچه موسیقی درمانی حرفه ای ؛
موسیقی درمانی حرفه ای از قرن بیستم، پس از جنگ جهانی اول و دوم شروع شد، یعنی زمانی که موسیقی دانان جوامع از هر نوع؛ آماتور و حرفه ای به بیمارستانهای سراسر آمریکا رفتند تا برای سربازانی که در جنگ دچار آسیبهای روانی و جسمانی فراوان شده بودند، موسیقی بنوازند. عکس العمل قابل توجه فیزیکی و احساسی بیماران به موسیقی باعث شد تا پزشکان و پرستاران بیمارستان، تقاضای استخدام موسیقی دانانی را در بیمارستانها کنند.
موسیقی درمانی، تنها شنیدن موسیقی نیست. آنگونه که در منابع مختلف راجع به موسیقی درمانی دیده میشود، افراد با نواختن موسیقی و حتی آواز خواندن قادرند به همان نتایج شنیدن موسیقی دست پیدا کنند.
به زودی این موضوع که موسیقیدانان به آموزشهای اولیه جهت اهداف این کار احتیاج دارند، مشهود شد. اولین بار در دنیا، رشته «موسیقی درمانی» در دانشگاه میشیگان آمریکا در سال 1994 شکل گرفت
محمدحسین گواهي
       + نوشته شده در  ساعت 7:11 توسط **محمّدحسین**بچّه ی كاخك**
        |